NeoCraft-Powertrail #6: Glockengiesserhandwerk

NeoCraft-Powertrail #6: HET AMBACHT VAN KLOKKENGIETER

DE POWERTRAIL

Deze geocache maakt deel uit van de NeoCraft-Powertrail rond het thema oude Bulgaarse ambachten. De Powertrail heeft tot doel om informatie te verstrekken over verschillende oude ambachtelijke beroepen die in Bulgarije een bijzondere traditie vormen. Bij de cachelistings zit een uitvoerige beschrijving van de geschiedenis van het beroep, het beroepsprofiel en de producten. Op die manier moeten de cachelistings ervoor zorgen dat de kennis over deze ambachtelijke beroepen ook voor de komende generaties bewaard blijft. Deze Powertrail brengt jullie via verharde wegen tot diep in het Vitosha-gebergte. Het parcours is, vanaf het beginpunt gemeten, 3,5 km lang. Het beginpunt ligt op een hoogte van 702 m. De laatste cache van de reeks bevindt zich op 1.111 m. Het hoogteverschil bedraagt dus 409 meter.

HET AMBACHT

Een van de bekendste Bulgaarse etnografen is van mening dat de productie van bellen en klokken haar oorsprong vindt in de veeteelt die op de Balkan in de bergen wijdverspreid was. In dit ambacht werden bellen voor dieren als kerkklokken vervaardigd. Die producten werden gesmeed of uit brons gegoten.

In Gabrovo werden er alleen maar klokken vervaardigd die gesmeed waren met ijzeren platen. Dit ambacht werd in deze regio maar op één enkele andere plaats beoefend. De bellen dienden om te verhinderen dat de dieren zouden verdwalen. Door de verschillende tonen van de bellen kon men de verschillende kuddes ook uit elkaar houden, ze gaven dus aan wie de eigenaar van de kudde was. De eerste bellen, die "traki" werden genoemd, waren een beetje afgeplat en ze werden bij het vormgeven niet verwarmd en ze hadden ook geen goede klank. De vraag naar die bellen bleef daarom ook beperkt. De meest gegeerde bellen waren de zogenaamde "ronde" bellen.

De ateliers waren vrij grote ruimtes omdat alle werktuigen en de vereiste grondstoffen werden opgeslagen in die ateliers: houtskool, ijzeren platen, een tafel, een haard. Er was ook een hele reeks werktuigen vereist: metaalscharen, ijzeren mallen voor het koud en heet smeden, een aambeeld, hamers, enz.

Eerst wordt de klok op maat "gesneden", dan wordt de plaat in de haard verhit, vervolgens op de ijzeren mal koud gevormd, dan opnieuw verwarmd en gesmeed. De hoeken werden geplooid, de klok werd met ijzeren nieten geniet, dan volgde de lus. Het solderen is één van de lastigste taken. Brons, borax, zout en gele leem worden met elkaar vermengd tot een brij, die op de klok wordt gesmeerd. Vervolgens wordt de klok verwarmd tot dit mengsel smelt.

Na het afkoelen wordt de "tong" bevestigd en dan volgt het secuurste werkje: de klok moet haar unieke stem krijgen. Die is afhankelijk van de opening, de dikte van de plaats en van het soldeersel. De ambachtslui waren van mening dat iedere klok haar eigen typische stem moest laten horen.

DE CACHE

De cache bevindt zich aan de voet van een boom. Je hoeft de draad niet los te maken om de doos te openen. In die doos bevindt zich een pre-form van een petfles. De doos kan ook zo van het deksel geschroefd worden. Hou rekening met de spoilerfoto. Vooral bij goed weer moet je hier rekening houden met dreuzels. Gelieve een stift mee te brengen om het logboek in te vullen. In de doos is er plaats voor trackables.